مدل سازی و پیش بینی تغییرات بیشینه دمای شیراز برای دوره اقلیمی منتهی به سال ۱۴۰۰ خورشیدی

هدف اصلی از مدل سازی سری های زمانی دادن نظم خاص به مشاهدات وابسته به زمان است تا بر اساس آن ها بتوان پیش بینی هایی را برای آینده انجام داد. مهم ترین هدف از تجزیه و تحلیل سری های زمانی یافتن روند تغییرات و پیش بینی آینده آن است. هدف پژوهش حاضر مطالعه و پیش بینی تغییرات بیشینه دمای شیراز برای دوره اقلیمی (2020-2011) با استفاده از مدل های باکس و جنکیز است. در ابتدای پژوهش برای جلوگیری از بایاس بودن مدل و همچنین صحت سنجی نهایی آن ده سال پایانی سری برای پیش بینی و بررسی صحت مدل کنار گذاشته شد. داده های سری مورد آزمون های ایستایی میانگین و واریانس قرار گرفت تا با ایجاد مرتبه در سری، نا ایستایی سری از بین رود. رفتار سالانه سری با استفاده از فیلتر بالا گذر (تفاضل گیری) حذف گردید و نمودارهای acf و pacf سری تفاضل گیری شده مبنای تشخیص مدل قرار گرفت و روش arima=(3,2,1)  انتخاب شد. روش پژوهش انتخاب شده مورد برازش قرار گرفت و سپس مناسبت آن از طریق تجزیه و تحلیل باقیمانده ها مورد آزمون قرار گرفت و صحت آن تایید گردید. سرانجام پس از طی مراحل متعدد و برازش جامع تر و با توجه به حداقل میانگین مربعات خطا روش انتخاب شده مورد آزمون پیش بینی قرار گرفت و نمونه اولیه که از سری جهت تست کنار گذاشته شده بود را پیش بینی نمود. همبستگی بین مقادیر واقعی و پیش بینی شده در سطح کامل بود. بنابراین رفتار آینده سری مورد پیش بینی قرار گرفت. بر این اساس، مقادیر بیشینه دمای شیراز برای سال 2020 بین 1/25 تا 6/29 و به طور میانگین 4/27 درجه سلسیوس پیش بینی شده است که نسبت به سال 2011 حدود 3/0 در جه افزایش خواهد داشت.